nieruchomości wojskowe

Zabytkowe koszary w Zambrowie

Koszary w Zambrowie budowano wiele lat. Prace ruszyły w latach osiemdziesiątych XIX wieku i wraz z rozwojem możliwości budowlanych unowocześniano militarną zabudowę. Ostatecznie powstał imponujący kompleks gmachów wojskowych, które na tle innych zambrowskich budowli wyróżniały się stylem architektonicznym i czerwoną cegłą.

Pierwszymi mieszkańcami koszar byli rosyjscy żołnierze. Wraz z napływem ludności do Zambrowa, koszary rozrastały się i stanowiły miejsce pracy wielu osób. Na ich terenie działały cerkwie oraz cmentarz prawosławny. W 1915 roku Zambrów dostał się pod panowanie wojsk niemieckich, a w koszarach w tym czasie stacjonował 1. i 2. Pułk Legionów, którymi dowodził m.in. Edward Śmigły-Rydz. Gdy Polska odzyskała niepodległość część budynków wojskowych zaadaptowano na mieszkania oraz szkołę. Wiele jednak stało pustych i uległo zniszczeniu. Dopiero kilka lat później po generalnym remoncie zambrowskie koszary ponownie stały się miejscem o charakterze typowo militarnym oraz siedzibą szkoły wojskowej. W okresie II wojny światowej wojska Wehrmacht dokonały na terenie koszar mordu jeńców wojennych. Okrutna zbrodnia na stałe zapisała się na kartach historii. Następnie na kilkanaście miesięcy koszary przejęły wojska sowieckie. Niemcy ponownie wkroczyli do Zambrowa w czerwcu 1941 roku, tworząc nowe obozy dla jeńców radzieckich i włoskich, a później również żydowskich. Większość z nich została zgładzona. Po zakończeniu drugiej wojny światowej, budynki wojskowe przejęli Sowieci, którzy lokowali tam różne oddziały Armii Czerwonej i Ministerstwa Obrony.

W latach pięćdziesiątych cały teren zambrowskich koszar powrócił w ręce polskiej armii, która organizowała w tym miejscu jednostki pancerne, m.in. 1. Dywizję Zmechanizowaną im. Tadeusza Kościuszki oraz 104. Samodzielny Pułk Piechoty. Wiele budynków pozostawało niewykorzystanych, dlatego powstał na terenie koszar Zambrowski Zakład Przemysłu Bawełnianego, by wzmocnić pozycję gospodarczą miasta. Niektóre budynki przemianowano na bloki mieszkalne, a te najbardziej zniszczone, zburzono. Ostatecznie w 1957 roku zdecydowano się na likwidację działalności wojskowej w zambrowskich koszarach, a wszystkie obiekty zyskały nowe znacznie. Większość zaadaptowano na mieszkania oraz siedziby miejskich urzędów. Powstało też kilka nowych zakładów przemysłowych, dzięki którym mieszkańcy Zambrowa mogli znaleźć stałą pracę.

W skład zambrowskich koszar wchodziło osiem budynków mieszkalnych oraz kilka magazynów. Te, które zachowały się 26 stycznia 1989 roku zostały wpisane na listę polskich zabytków ze względu na ich walory historyczne. Dziś charakterystyczne czerwone budynki stanowią ważną część krajobrazu Zambrowa i realizują różne funkcje społeczne. W ich murach działają bowiem banki, szkoły, instytucje czy lokale firmy, dlatego są tak ważnym elementem miasta.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany.